Zasada 1: SZKOŁA DOBRZE UCZY KAŻDEGO UCZNIA

"Szkoła z klasą wyjaśnia, zaciekawia, dba, aby wszyscy uczniowie osiągali coraz lepsze wyniki i rozwijali aspiracje życiowe"

Zadanie 1 D: Lepiej przygotować do egzaminów

Nauczyciele zastanawiają się, jak lepiej pomagać uczniom przygotować się do sprawdzianów wewnątrzszkolnych i egzaminów zewnętrznych. Można np. przeprowadzać próbne egzaminy i wspólnie z uczniami analizować, co sprawiało im trudność. W efekcie poszczególne klasy przygotowują swoje "listy trudności" (np. kłopoty ze zrozumieniem polecenia, interpretacją tekstu źródłowego, zadaniami z wartością bezwzględną liczb). Te elementy są systematycznie ćwiczone przez nauczycieli różnych przedmiotów na dodatkowych zajęciach albo np. w formie "Turnieju klas w pisaniu krótkich prac z polskiego". Przy okazji szkoła stara się rozpoznać, ilu uczniów korzysta z korepetycji, i zastanawia się, jak ograniczyć to zjawisko. W sprawozdaniu końcowym należy ocenić skutki realizacji zadania, podając np. wyniki porównywalnych testów czy egzaminów na początku i na końcu zadania

1. Dlaczego wybraliśmy to zadanie?
Podsumowaniem trzyletniej nauki w gimnazjum jest egzamin, który muszą pisać wszyscy uczniowie. Ilość otrzymanych na egzaminie punktów może decydować o przyszłości uczniów, w tym sensie, że mając lepsze wyniki egzaminu to oni będą wybierać szkołę średnią, a nie szkoła ich. Zdajemy sobie też sprawę z tego, że ten egzamin jest pierwszym tak ważnym w ich życiu i chcielibyśmy ich odpowiednio do tego przygotować. Doświadczenia ubiegłych lat dowodzą, że przystąpienie do egzaminu jest dla uczniów sytuacją bardzo stresującą. Być może comiesięczne spotkania z "egzaminem" przybliżą im bardziej jego formułę i w maju 2003 roku będą na tyle oswojeni z tą sytuacją, że z mniejszym zdenerwowaniem podejdą do rozwiązywania zadania. Innym powodem wybrania tego zadanie jest konieczność kształcenia umiejętności i przypomnienia materiału z klas I i II. Wielu uczniów bez możliwości systematycznego powracania do poznanych już wiadomości, przygotowania do egzaminu zostawiłoby na ostatnią chwilę.

2. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania - szef zespołu zadaniowego, oraz członkowie zespołu zadaniowego
imiona i nazwiska szefa i członków zespołu zadaniowego
Szef zespołu zadaniowego- Zofia Łukawska, członkowie : Ewa Hlebowicz, Ilona Halec, Beata Makarewicz, Krzysztof Romanowicz, Agnieszka Łęgowska, Barbara Jarosławska, Małgorzata Grońska, Jolanta Żukowska, Elżbieta Obuchowicz-Godzieba, Agata Urbańska, Monika Dracewicz, Iwona Narkiewicz, Artur Urbański, Halina Jancewicz, Agnieszka Szarejko-Dapkiewicz, Jadwiga Koszela.

3. Co wynikło z ankiety "Jaka jest nasza szkoła"?
Ankietą objętych zostało 75 uczniów , 66 rodziców oraz 28 nauczycieli. Pierwsze pytanie ankiety brzmiało : Uczyć każdego ucznia. opisy szkół A) nauczyciele dbają, żeby wszyscy uczniowie- lepsi, przeciętni i gorsi- jak najwięcej się nauczyli. Zależy im, żeby byli przygotowani do dalszej nauki, do sprawdzianów, egzaminow. B) Nauczyciele nie dbają o to, żeby wszyscy ucniowie- lepsi, przeciętni i gorsi- dużo się nauczyli. Nie zależy im, by byli dobrze przygotowani do dalszej nauki, sprawdzianów, egzaminów. Wyniki ankiety przedstawiają się nastepująco: Uczniowie: 37 % wybrało odpowiedź "Taka jak A", 21 %- "podobna do A", 17 %- "Raczej do A", 4% -"Raczej do B", 5 % - "Podobna do B" , 11 % - " Taka jak B ", 5 %- "Trudno powiedzieć". Rodzice: 32 %- " Taka jak A " , 39 % - " Podobna do A" , 18 % - " raczej do A " , 11 % - " Raczej do B " . Nauczyciele : 66 % -" Taka jak A " , 17 % - " Podobna do A" , 8 % -" Raczej do A " , 3 % - " Raczej do B " , 3 % - " Taka jak B " , 3 % - " trudno powiedzieć " . Na podstawie wyników można stwierdzić , że praca szkoły w zakresie dydaktyki została oceniona pozytywnie przez uczniów i rodziców. Docenione zostały starania nauczycieli mające na celu stałe podnoszenie wyników nauczania.

4. Jakimi sprawdzianami i/lub egzaminami postanowiliśmy się zająć?

4.1. Sprawdzian/egzamin 1

4.1.a. Nazwa
Historia kultury

4.1.b. Krótkie uzasadnienie wyboru
Sprawdzian z przedmiotów humanistycznych zawiera w sobie treści z języka polskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie, plastyki oraz muzyki. Znajomość dorobku kultury umożliwi młodym ludziom umiejętność odbioru różnych tekstów współczesnych - dzieł sztuki, utworów literackich, filmów, sztuk teatralnych. Zdajemy sobie sprawę z tego, że młode pokolenie jest pod bardzo dużym wpływem pseudokultury.W naszej szkole podejmowane są działania prowadzące do wykształcenia umiejętności " wyławiania pereł spośród kiczu".

4.2. Sprawdzian/egzamin 2

4.2.a. Nazwa
Kwaśne deszcze

4.2.b. Krótkie uzasadnienie wyboru
Sprawdzian z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych zawiera w sobie treści z przedmiotów: matematyka, fizyka, chemia, biologia, geografia. W tej części sprawdzianu sprawdzane były umiejętności interdyscyplinarne, użyteczne w życiu codziennym. Motywem przewodnim testu było pozytywne i negatywne oddziaływanie człowieka na środowisko naturalne, tak ważne w obliczu wielu zagrożeń cywilizacyjnych.

5. Jakie umiejętności uznaliśmy za szczególnie istotne w przygotowaniu do testów lub egzaminów? I jak je doskonaliliśmy?

5.1. Umiejętność 1

5.1.a. Opis
Czytanie ze zrozumieniem. W wyniku naszej dotychczasowej pracy zauważyliśmy, że uczniowie mają spore trudności z właściwym zrozumieniem poleceń, różnych tekstów kultury. Nasi uczniowie, co wynika z analiz testów, mają tendencje do cytowania , nawet wtedy, gdy w poleceniu wyraźnie jest zapisane by tego nie robili, do udzielania odpowiedzi na teście ,a nie na karcie odpowiedzi. Jest to kluczowa umiejętność wykorzystywana w życiu codziennym.

5.1.b. Metody doskonalenia
Na lekcjach przedmiotów humanistycznych poświęcamy więcej czasu na doskonalenie umiejetności czytania ze zrozumieniem. Uczniowie dokonują analizy tekstów źródłowych, wyszukują w nich potrzebne informacje, dokonują przekładu intersemiotycznego, redagują różne formy notatek. Kładziemy nacisk na to, by uczniowie wyrobili w sobie nawyk przedstawiania treści własnymi słowami. W przygotowywanych przez nas sprawdzianach kompetencji spora część pytań dotyczy tych właśnie umiejętności . W ramach dodatkowych zajęć pozalekcyjnych uczniowie mogą poszerzać swoje umiejętności, natomiast na zajęciach wyrównawczych prowadzonych z: języka polskiego, matematyki, fizyki, chemii mogą uzupełnić braki spowodowane np. nieobecnościa na lekcji lub słabym zrozumieniem tematu.

5.1.c. Zasięg działań (jacy uczniowie, które klasy itp.)
Wszystkie klasy III - 9 klas

5.1.d. Ocena skuteczności
Trudno jest już dziś jednoznacznie stwierdzić, na ile nasza praca jest skuteczna. Na pewno w porównaniu z poziomem umiejętności z klasy I gimnazjum, a poziomem z klasy III da się zauważyć postęp. Każdy kolejny sprawdzian pokazuje, że uczniowie nabywają umiejętność dokładnego czytania poleceń. Coraz bardziej są obyci testowo.

5.2. Umiejętność 2

5.2.a. Opis
Argumentowanie. Każdy człowiek powinien umieć trafnie uzasadniać swoje zdanie, swój wybór. Z gąszcza różnych argumentów wybrać te istotne i adekwatne do tezy i danej sytuacji. Następnie rozwinąć i poprzeć konkretnymi przykładami. Uczynić to zwięźle.

5.2.b. Metody doskonalenia
Jednym z elementów testu humanistycznego jest rozprawka na zadany temat. Występują w nim polecenia typu: podaj trzy trafne argumenty do tezy. Na co dzień wymagamy od uczniów poprawnej argumentacji próśb, postulatów. Poza tym sami zawsze argumentujemy swoje decyzje. W tym roku szkolnym zostało utworzone koło dyskusyjne, którego naczelnym celem jest nabywanie i doskonalenie umiejętności argumentowania.

5.2.c. Zasięg działań (jacy uczniowie, które klasy itp.)
Wszystkie klasy III - 9 klas

5.2.d. Ocena skuteczności
Zauważamy, że z dnia na dzień uczniowie mają coraz bardziej wykształconą umiejętność poprawnego argumentowania swoich decyzji, wyborów. Dokonują trafnej samooceny popartej właściwym uzasadnieniem.

5.3. Umiejętność 3

5.3.a. Opis
Wnioskowanie. Uczniowie właściwie analizują czytany tekst kultury. Potrafią wyciągnąć wnioski i formułować własne oceny i opinie.

5.3.b. Metody doskonalenia
Doskonalenie umiejętności analizy tekstów literackich i historycznych, wykresów, map, tabel, ankiet. Powyższa umiejętność doskonalona jest w czasie lekcji, zajęć pozalekcyjnych, konkursów, wycieczek.

5.3.c. Zasięg działań (jacy uczniowie, które klasy itp.)
Wszystkie klasy III - 9 klas

5.3.d. Ocena skuteczności
Zauważamy, że nasi uczniowie coraz lepiej radzą sobie z umiejętnością wnioskowania. Na podstawie danych informacji (wykres, tabela, tekst, sytuacje problemowe) coraz trafniej wyciągają wnioski, formułują postulaty i sugerują rozwiązania. Po omówieniu testów kompetencji uczniowie wyciągają wnioski do swojej dalszej pracy.

6. Jak pracowaliśmy?
Bardzo ważne było to, że do przygotowywania testów i ich sprawdzania włączyło się wielu nauczycieli. Powołane zostały 2 zespoły zadaniowe, jeden do przedmiotów humanistycznych, drugi do przedmiotów matematyczno-przyrodniczych. Członkowie poszczególnych zespołów spotykali się po lekcjach i wspólnie układali interdyscyplinarne zadania do testu. Częstotliwość spotkań była różna, wszystko zależało od stopnia zaawansowania prac nad przygotowaniem testu .Aby prawidłowo przygotować zadania testowe odbywały się po 2 trzygodzinne spotkania. Po przeprowadzeniu testu dokonujemy analizy jakościowej i ilościowej, omawiamy je także z uczniami oraz między sobą, uzgadniając zadania do dalszej pracy.

7. W jakiej fazie realizacji zadania jesteśmy? Co planujemy?

7.a. Czy zakończyliśmy realizację zadania?
Nie. Do tej pory przeprowadziliśmy 3 testy kompetencji, dwa humanistyczne i jeden matematyczno - przyrodniczy.

7.b. Jeżeli "nie", to jak będziemy je kontynuować?
Planujemy dalsze sprawdziany, w styczniu i marcu 2003r. - matematyczno-przyrodniczy, w lutym i marcu 2003 r. -humanistyczny.

8. Jaki był (jeśli był) udział uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?

9. A jaki był (jeśli był) udział rodziców uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?

10. Co najważniejszego wydarzyło się w trakcie realizacji zadania? Czego my, nauczyciele, dowiedzieliśmy się w trakcie realizacji zadania
W naszej pracy dało się zauważyć duże zaangażowanie i integrowanie się nauczycieli. Testy są multiprzedmiotowe, więc niezbędna okazała się współpraca nauczycieli różnych specjalności i umiejętność korelacji treści kilku przedmiotów. Nastąpiło zaktywizowanie działań zespołów przedmiotowych. Cieszy fakt, iż żaden z nauczycieli nie odmówił pracy nad sprawdzaniem testów. Poznaliśmy mocne i słabe strony tak uczniów jak i swoje. Konstruowaliśmy narzędzia testowania, włączyliśmy informatyków do opracowania wyników testów.

11. Jakie wnioski z realizacji zadania płyną dla dalszej pracy szkoły?
Przygotowaniem do egzaminów należy w większym stopniu objąć także pierwsze i drugie klasy. Między innymi dzięki systematycznemu testowaniu i analizowaniu wyników doskonalimy narzędzia, swoje umiejętności zawodowe, przez co podnosimy jakość pracy szkoły.